ماتریس swot چیست؟
ماتریس سوات را می توان مانند یک مربع که از چهار ضلع نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها تشکیل شده است، در نظر گرفت. به طور کلی تحلیل سوات یک روش فوق العاده برای پروژه یا فعالیت تجاری محسوب می شود.
اکثر کارشناسان و صاحبان کسب و کار معتقدند که با استفاده از ماتریس swot موفقیت دو چندانی در بازار رقابتی امروزی به دست می آورند. شرکت های مهم جهت دستیابی به اهداف مالی و عملیاتی از پیش تعیین شده و به وجود آوردن استراتژی برای تحقق اهداف خود، تحلیل swot را از بخش های مهم در برنامه ریزی در نظر می گیرند.
چگونه از تحلیل swot در کسب و کار خود استفاده کنیم؟
در تعریف swot متوجه شدید که برای شناسایی و درک مسائل مهم کسب و کار از این روش تحلیل استفاده می شود. در ادامه مطالب روش استفاده از تحلیل swot در کسب و کار ذکر شده است:
تعیین هدف
قبل از هر چیزی باید هدف استفاده از تجزیه و تحلیل سوات مشخص شود. صاحبان کسب و کار باید یک سوال یا هدف در ذهن خود داشته باشند.
انجام تحقیقات
پس از تعیین هدف برای به دست آوردن اطلاعات و شناخت کافی از تجارت و صنعت و بازار باید تحقیقات لازم انجام شود. در واقع با استفاده از تحقیقات بازار از وضعیت و روند رقبا نیز با خبر می شوید.
ذکر نقاط قوت تجارت
در تحلیل swot باید یک لیست از نقاط قوت تجارت تهیه گردد. به طور مثال می توان لیستی از نقاط قوت مربوط به منابع مالی، مزایای رقابتی، کارمندان و موقعیت شغلی تهیه کرد. به طور کلی شناسایی هر امر خوشایندی که موجب ایجاد انگیزه در این تحلیل شود، می توان در این لیست قرار داد.
ذکر نقاط ضعف تجارت
علاوه بر لیست نقاط قوت تجارت، باید یک لیست از نقاط ضعف کسب و کار نیز تهیه کرد. این لیست می تواند شامل نارضایتی و کم کاری کارکنان، داشتن فاصله از رقبا و بازار، عدم ارائه محصولات جدید، کاهش سهم بازار، عدم جذب مشتری و فقدان حق انحصاری باشد.
سپس باید نقاط ضعف شناسایی شده برطرف گردد. اگر به طور مداوم لیست نقاط ضعف شناسایی و برطرف شود، روند رشد تجارت افزایش می یابد. امکان دارد در این زمان نقاط ضعف جدید شناسایی شود، اما اگر نقاط ضعف قدیمی از بین برود نشانه پیشرفت است.
شناسایی فرصت های بالقوه
اگر کسب و کار شما فرصت های خارجی احتمالی دارد، باید آن ها را در نظر بگیرید. با توجه به اینکه مفهوم و ماهیت فرصت های خارجی با نقاط قوت داخلی تفاوت دارند، اما نباید آن ها را نادیده گرفت. فرصت های خارجی شامل برنامه های آموزشی، تغییر قوانین و محدودیت های دولتی، ظهور فناوری جدید، تنوع بازار و مشارکت است.
تهدید های احتمالی
یک لیست از عوامل بیرونی که تهدید کننده و یا به وجود آورنده مشکل برای تجارت شما محسوب می شوند را تهیه کنید. برخی از تهدید های تجارت می تواند شامل مواردی مانند عدم ثبات بازارهای جهانی، افزایش بیکاری، افزایش نرخ بهره، افزایش رقابت بازار باشد.
پس از طی مراحل بالا ۴ لیست جداگانه روبروی شماست. در حالت ایده‌آل با کنار هم قرار دادن لیست ها، تحلیل کلی از نحوه فعالیت تجارت خود به دست می آورید. پس با استفاده از تحلیل swot برای رسیدن به اهداف تجاری بهترین استراتژی را تدوین نمایید.
مزایای استفاده از ماتریس swot
تا اینجای مطالب متوجه شدید که ماتریس سوات برای پیشرفت تجارت ها بسیار تاثیرگذار است؛ اما یک سوال مهم که ذهن ر صاحبان کسب و کار را به خود درگیر می کند، این است که چرا باید چنین ارزیابی و تحلیلی انجام شود؟ که در ادامه مطالب مهم ترین مزایای ماتریس ذکر شده است:
شناخت بهتر رقبا
با به کارگیری تحلیل ماتریس swot رقبا و مزیت های رقابتی به خوبی شناسایی می شود. به طور کلی با به کارگیری اطلاعات این جداول یک استراتژی دارید که با در نظر داشتن تهدید های خارجی، از مزیت های رقابتی، برای بیشترین استفاده از فرصت ها بهره‌مند می شوید.
کاربرد های متنوع
هیچ محدودیتی برای استفاده از ماتریس swot وجود ندارد. به زبان ساده باید گفته شود که تمام سازمان های دولتی و خصوصی، شرکت های کوچک و بزرگ برای فعالیت های گوناگون می توانند این روش را به کار ببرند.
مقرون به صرفه
این روش ساده نیازمند دانش بالا و ابزار تخصصی نیست. در واقع هر یک از کارمندان شرکت که اطلاعات دقیقی از کسب و کار و محیط تجارت دارند، می توانند از این روش کم هزینه استفاده کنند.
تصویر سازی مناسب از شرایط کسب و کار
در جداول swot همه نقاط قوت داخلی، تهدید ها، فرصت ها و نقاط ضعف به نمایش کشیده می شود و می توان تاثیر هر یک را به طور واضح در کسب و کار مشاهده کرد.
مشارکت بیشتر کارکنان
با توجه به اینکه کارمندان هر قسمت شناخت بهتری از نقاط قوت و ضعف آن قسمت دارند، تعامل مدیریت و کارکنان با به کارگیری این روش افزایش می یابد. در پی افزایش تعامل مدیریت با کارکنان شناخت بهتری از تهدیدهای خارجی، نقاط ضعف، فرصت ها و نقاط قوت داخلی به دست می آید. در نهایت به طور آگاهانه تصمیم گیری می شود.
علاوه بر ارتباط قوی مدیر با کارکنان، تعامل کارمندان قسمت های گوناگون نیز بهبود می یابد.
استفاده درست از منابع
در جداول تحلیل swot قسمتی به نقاط قوت و فرصت های دیده نشده یا به طور کامل استفاده نشده، اختصاص یافته است. بنابراین می توان با استفاده از این قسمت، منابع را به کار گرفت و بهره وری و عملکرد را افزایش داد.
نتیجه گیری ماتریس swot
ماتریس swot بر پایه چهار کلمه کلیدی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدید ها بنا شده است. با توجه به اینکه این روش هزینه و ابزار خاصی لازم ندارد. هر یک از کارکنان می توانند به تهیه آن بپردازند و از مزایای آن برای تجارت خود بهره مند شوند.
